Хадаг барьж золгох ёс

Монголчууд хадгийг эдийн манлай болгон барьдаг. Хадаг нь хээ угалз, vсэг чимгээрээ маш олон янз бєгєєд урт богиноороо ч харилцан адилгvй байна. Хээ чимгийн байдлаар хvний дvрстэй Аюуш хадгийг эцэг эх, ахмад настан, эрхэм хvнд голчлон барих бєгєєд нар, сар, vсэг бvхий Нанжвандан хадгийг ихэвчлэн оршуулгын ёслолд хэрэглэнэ. Хадгийг барих хvн рvvгээ амыг нь харуулж эрэмбээр мэхийх юм уу, сєгдєж барина. Авах хvн нь хариу мэхэсхийн хадгийг хоёр гардан аваад нямбай эвхэж хямгадах ёстой. Хадгийг барихдаа ёслолын тухай билэгтэй vг хэлж сvvлд нь баярт нийцvvлэн барих хадгийнхаа тухайд доорх vгийн аль нэгийг хэлж хадгаа гардуулна.

ХАДАГ БАРЬЖ ЗОЛГОХ ЁСОН
/Хадгаа тэр хvндээ vлдээнэ/ Єндєр настан буюу нутаг усандаа нэртэй хvмvvст хадаг барьж золгох ёстой байдаг. Дvv хvн хадгаа гаргаж амыг нь золгох хvн тийш харуулж хоёр гардан барьсаар золгож буй хvний хоёр гар дээр тавьсны дараа золгоно. Хадаг авч байгаа хvн хадгаа хавсран хураагаад мєн хадагтайгаа золгож ч болно. Хадаг тавьж буй хvн хадгаараа бvх хурууг нь бvтээж болохгvй. Хадгаа эрхий хуруунд нь тулгаж алганд нь багтааж тавина.

ХАДАГ БАРИХАД ХЭЛЭХ VГС
Цаглашгvй урт наст ариун хадаг
Тэгш эрхийн тэнгэрээс цэцэглэсэн
Дэлгэрэнгvй урт наст ариун цагаан хадаг
Идээний дээж илгэн цагаан тараг
Эдийн дээж ариун цагаан хадаг

ХАДАГТАЙ ЗОЛГОХ ЁСОН
Хадагтай золгох, хадаг барьж золгох нь золгогчоо хvндэтгэж байгаагаа илэрхийлэх талаараа адил боловч ялгаатай тал бий. Хадаг барьж золгох ёсонд дvv хvн нь ахмаддаа хадгаа бvр мєсєн єгч золгодог бол хадагтай золгох ёслолд хадгаа хvнд єгдєггvй, ямагт єєртєє авч байдаг. Ямар ч насны хvнтэй хадагтай золгож болно. Хадагтай золгоно гэдэг нь хадагныхаа нэг vзvvрээс баруун гарынхаа ядам хурууг дотор талаас нь нар зєв хоёр ороогоод чигчий хуруутай тал руу доош унжуулсан чигээрээ золгоно.

Мєн таныг золгох гээд дєхєж очиход цаад хvн хадаг авч хуруугаа ороогоод эхэлбэл та "энэ хvн намайг ихэд хvндэтгэж байгаа юм байна" гэж бодоорой.